Huśtawka emocji,
czyli choroba dwubiegunowa

Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD, kiedyś znana pod nazwą psychoza maniakalno-depresyjna) jest zaburzeniem psychicznym, które charakteryzuje się naprzemiennymi cyklami faz manii i depresji. Dotyczy około 1% populacji, dotyka zarówno kobiety jak i mężczyzn. Pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj około 20 roku życia.

Film „Dwubiegunowi” to pierwszy polski film o chorobie afektywnej dwubiegunowej. Opowiada o ludziach, którzy na nią cierpią, ich życiu codziennym oraz zmaganiach z depresją i manią naprzemiennie.

Podczas fazy manii pacjenci czują się silnie pobudzeni, odczuwają przypływy energii i przeżywają dużo radości, bardzo niewiele śpią (nie odczuwają potrzeby snu). Trudno im się skupić na konkretnym temacie, poruszają tak wiele wątków, że rozmówca-odbiorca może mieć problemy z „nadążaniem”. Często zdarza się, że czują się silniejsi od innych, wzrasta ich potrzeba władzy, wyobrażają sobie, że są w idealnym świecie, który kreują. Bez kontroli wydają spore kwoty pieniędzy lub gdy zaczyna ich brakować pożyczają je lub zaciągają kredyty. Nawiązują liczne kontakty seksualne; Inicjują wiele działań związanych z przedsięwzięciami mi.in. zawodowymi, żeby za chwilę je porzucić.

W fazie depresji dochodzi do utraty dotychczasowych zainteresowań, pojawiają się duże trudności z możliwością przeżywania radości, odczuwania przyjemności. Bardzo ciężko jest im skupić uwagę, znacznie wolniej zachodzą procesy myślowe, które do tej pory nie sprawiały trudności, choćby z podejmowaniem decyzji. Wykazywanie inicjatywy staje się niemal niemożliwe. Często zdarza się, że pojawia się myślenie o charakterze rezygnacyjnym, w postaci myśli o śmierci lub próby samobójcze.

Przebieg zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
Przebieg zaburzeń afektywnych dwubiegunowych (za: R. Basco, J.Rush 2005)

Rodzaje zaburzenia afektywnego dwubiegunowego.

Typ I jest to klasyczna postać choroby. Okresy trwania danej fazy bywają długie i duża jest intensywność manii. W typie II okresy przechodzenia z manii w stan depresji są nieco krótsze, a sam przebieg fazy manii znacznie łagodniejszy niż w typie pierwszym. Rozróżniamy dodatkowo zaburzenie zwane cyklotymią, która jest łagodną formą ChAD, ponieważ zarówno okresy manii i depresji są znacznie delikatniejsze niż w typie pierwszym. Zazwyczaj nie wymaga leczenia farmakologicznego.

Warto wspomnieć, że w przypadku tej choroby duże znaczenie ma genetyka (dziedziczenie), około 50% chorych ma w rodzinie osoby z podobnymi zaburzeniami nastroju.

Leczenie ChAD opiera się na farmakoterapii, stosuje się leki stabilizujące nastrój oraz neuroleptyki. Dzięki połączeniu jej z terapią poznawczo-behawioralną poprzez włączenie zmian na poziomie poznawczym, behawioralnym i emocjonalnym możemy wpływać na przebieg choroby i lepszy sposób radzenia sobie z nią. Szczególnie istotną rolę odgrywa psychoedukacja, która pozwala zrozumieć, monitorować, radzić sobie z objawami i zapobiegać nawrotom choroby.

Dotyczy ona przede wszystkim przyswojenia wiedzy na temat zaburzenia, stosowania się do zaleceń dotyczących leczenia, unikania nadużywania substancji psychoaktywnych, wczesnego rozpoznawania nowych epizodów, metod do utrzymania regularności nawyków i radzenie sobie ze stresem.

Zachęcam do zapoznania się z linkami zamieszczonymi poniżej:

http://www.newsweek.pl/wiedza/psychologia/choroba-afektywna-dwubiegunowa-piotr-bucki-zlap-rownowage-ksiazka,artykuly,424076,1.html

https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1577393,1,choroba-afektywna-dwubiegunowa-jak-zyc-z-mania-i-depresja.read

http://chad.mam-efke.pl/index.php?go=przebieg